- خانه
- دستهبندی نشده
- بیماری روانی چیست؟ اختلالات روانی و انواع آن
بیماری روانی چیست؟ اختلالات روانی و انواع آن
[fusion_builder_container type=”flex” hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” border_style=”solid”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ layout=”1_1″ background_position=”left top” border_style=”solid” border_position=”all” spacing=”yes” background_repeat=”no-repeat” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” center_content=”no” last=”true” hover_type=”none” background_blend_mode=”overlay” first=”true” min_height=”” link=””][fusion_text]
وجود برخی مشکلات اساسی در عملکرد ذهنی افراد ممکن است باعث بروز اختلالاتی در فرایندهای فکری، تجربیات عاطفی و الگوهای رفتاری وی شود. همانطور که جسم ما بیمار میشود ذهنمان نیز ممکن است دچار مشکلاتی شود و همانطور که پزشک بیماری جسمی را در ما تشخیص میدهد، یک متخصص سلامت روان یا روانپزشک نیز با توجه به علائم میتواند وجود اختلالات روانی را در ما تشخیص دهد.
وجود اختلالات روانی در فرد به تجربیات درونی او محدود نمیشود، بلکه بر زندگی بیرونی او نیز تأثیر میگذارد؛ این اختلالات میتواند موجب ناتوانی فرد در انجام وظایف و مسئولیتهایش شود و روی روابط اجتماعی او تأثیری منفی بگذارد.
ذهن ما نیز مانند جسممان نیازمند مراقبت و توجه است. داشتن آگاهی و اطلاعات کافی در مورد بیماریهای روانی نهتنها به ما کمک میکند تا خودمان را بهتر بشناسیم و مشکلات احتمالی را در خود شناسایی کنیم، بلکه در ارتباطمان با دیگران نیز مؤثر است.
بیماریهای روانی نیز مانند بیماریهای جسمی دارای تنوع بسیاری است و شامل طیف گستردهای میشود. در این مطلب از برآیند قصد داریم بهاختصار تعدادی از این اختلالات و شرایط نامطلوب سلامت روان را معرفی کنیم. ما در این مقاله وارد جزئیات اختلالات روانی نخواهیم شد و سعی خواهیم کرد تنها به کلیات هر اختلال اشاره کنیم.
اما برآیند در تلاش است تا هر کدام از این اختلالات را در یک مطلب جداگانه نیز مورد بررسی قرار دهد، بنابراین برای مطالعه بیشتر در مورد هر کدام از بیماریهای روانی میتوانید به لینکهای درج شده در این مقاله رجوع کنید. از شما دعوت میکنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
تعریف اختلال روانی
انجمن روانپزشکی آمریکا اختلال روانی که به آن بیماری روانی نیز گفته میشود را یک وضعیت یا شرایط نامطلوب برای سلامتی تعریف میکند که شامل «تغییر در احساسات، تفکر، رفتار یا ترکیبی از آنها» میشود. این وضعیت روانی قابلتشخیص بوده و تغییرات قابلتوجهی در نحوه تفکر، احساس و عمل افراد ایجاد میکند. اختلال روانی میتواند باعث ایجاد ناراحتی یا حتی ناتوانی در برخی از افراد شود. این اختلالات میتوانند بر زندگی فرد در جنبههای مختلف، از جمله روابط شخصی، شغل، تحصیل و سلامت جسمی تأثیر بگذارند.
اختلالات روانی چقدر شایع هستند؟
مطابق با گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) که یکی از تخصصیترین ارگانهای سازمان ملل متحد محسوب میشود، در سال ۲۰۱۹ از هر ۸ نفر یک نفر یا ۹۷۰ میلیون نفر در سراسر جهان با یک اختلال روانی زندگی میکردند که اختلالات اضطرابی و افسردگی شایعترین آنها بود. در سال ۲۰۲۰، تعداد افرادی که با اختلالات اضطرابی و افسردگی زندگی میکردند به دلیل همهگیری COVID-19 به طور قابلتوجهی افزایش یافت.
همچنین طبق آمارهای دیگری، هر ساله:
- از هر ۵ بزرگسال آمریکایی ۱ نفر بیماری روانی را تجربه میکند.
- از هر ۲۵ بزرگسال آمریکایی ۱ نفر با بیماری روانی جدی زندگی میکند.
- از هر ۶ جوان ۶ تا ۱۷ ساله ایالات متحده، ۱ نفر یک بیماری سلامت روان را تجربه میکند.
این میزان از شیوع اختلالات روانی نگرانکننده بوده و نشاندهنده ضرورت شناخت آنها است. زیرا که تشخیص و درمان بهموقع بیماریهای روانی میتواند به کاهش عواقب این بیماریها کمک کند.
انواع بیماریهای روانی
صدها بیماری روانی در ویرایش پنجم کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) فهرست شده است. DSM-5 بیماریها را بر اساس معیارهای تشخیصی آنها در دستهبندیهای مختلفی قرار میدهد.
بیماریهای روانی طیف گستردهای دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
اختلالات اضطرابی
این گروه از بیماریهای روانی با احساس قابلتوجه اضطراب یا ترس، همراه با علائم فیزیکی مانند تنگی نفس، ضربان قلب سریع و سرگیجه مشخص میشوند. از علائم این دسته از بیماریهای روانی اضطراب شدید و طولانیمدت است. اضطراب یک احساس طبیعی در انسان بوده و در مواجهه با خطر یا استرس بروز پیدا میکند، اما در اختلالات اضطرابی این احساس بسیار شدید است و گاهی زندگی روزمره را مختل میکند.
سه اختلال مهم از این دسته عبارتاند از:
- اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
- اختلال هراس یا وحشتزدگی (اختلال پانیک)
- اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)
اختلالات دوقطبی
اختلالات دوقطبی که قبلاً بهعنوان افسردگی ـ شیدایی شناخته میشد، با دورههای متناوب شیدایی، هیپومانیا (hypomania) و افسردگی اساسی (افسردگی ماژور) مشخص میشود. اختلال دوقطبی نوعی بیماری روانی است که با تغییرات خلقوخوی فرد بین دو حالت انرژی زیاد و ضعف و بیحالی مشخص میشود.
سه نوع گسترده از اختلال دوقطبی وجود دارد:
- دوقطبی نوع یک
- دوقطبی نوع دو
- سیکلوتیمیا (Cyclothymia)
[suggetsion image=”https://barayand.me/wp-content/uploads/2023/04/Bipolar-disorder-.jpg” text=”برای یادگیری تشخیص، انواع و علائم اختلال دو قطبی مقاله زیر را بخوانید!” url=”https://barayand.me/what-is-bipolar-disorder/” url-text=”اختلال دو قطبی چیست؟”]
اختلالات افسردگی
افسردگی چیزی فراتر از احساس غم و اندوه است. اختلال افسردگی یک اختلال خلقی است که بر نحوه تفکر، احساس و رفتار فرد تأثیر میگذارد. علائم و نشانههای افسردگی میتواند از ناامیدی و خستگی، تا از دست دادن علاقه به زندگی، درد جسمی و حتی داشتن افکار خودکشی متغیر باشد. بهتر است اختلالات افسردگی را با شناخت ویژگیهای اصلی آنها مورد بررسی قرار دهیم، این ویژگیها عبارتاند از:
- خلقوخوی ضعیف مداوم که بهصورت احساس غم، احساس پوچ بودن و تحریکپذیری ظاهر میشود. این حالت فراتر از احساسات گذرا است و به یک وضعیت فراگیر و ناتوانکننده تبدیل میشود.
- در بعد فیزیکی، اختلالات افسردگی میتواند منجر به تغییر در الگوهای خواب، اشتها و سطح انرژی شود.
- افرادی که با افسردگی دستوپنجه نرم میکنند ممکن است در تمرکز، توجه و تصمیم گیری دچار مشکل شوند و انجام کارهای ساده و مسئولیتهای روزانه برایشان دشوار شود.
اختلالات افسردگی شامل انواع مختلفی میشود، از جمله:
- افسردگی اساسی (افسردگی بالینی)
- اختلال افسردگی مداوم (Dysthymia)
- افسردگی پس از زایمان
- اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی (PMMD)
گروه اختلالات ایذایی (تخریبی)، اختلال کنترل تکانه و اختلال سلوک
این اختلالات گروهی از اختلالات روانی هستند که به مشکلات مختلف در کنترل رفتارهای پرخاشگرانه، خودکنترلی و تکانهها مربوط میشوند. به طور معمول، رفتارها یا اعمال ناشی از این اختلالات تهدیدی برای ایمنی دیگران و یا هنجارهای اجتماعی در نظر گرفته میشود. از مصادیق این رفتارها میتوان به دعوا، تخریب اموال دیگران، سرکشی، دزدی، دروغگویی و قانونشکنی اشاره کرد.
گروه اختلالات ایذایی (تخریبی)، اختلال کنترل تکانه و اختلال سلوک به ۷ نوع اختلال اشاره دارد:
- اختلال نافرمانی مقابلهای یا اختلال نافرمانی مقابله جویانه (ODD)
- اختلال انفجاری متناوب
- اختلال سلوک یا Conduct disorder
- پیرومانیا Pyromania (افراد مبتلا به پیرومانیا بهشدت مجذوب آتشسوزی و لوازم مرتبط با آن میشوند.)
- جنون دزدی یا کلپتومِینیا (Kleptomania)
- سایر اختلالات ایذایی (تخریبی)، کنترل تکانه و سلوک مشخص شده (شامل افرادی میشود که دارای علائم گروه اختلالات ایذایی (تخریبی)، کنترل تکانه و سلوک هستند؛ اما معیارهای هیچ یک از اختلالات خاص را ندارند.)
- سایر اختلالات ایذایی (تخریبی)، کنترل تکانه و سلوک مشخص نشده (شامل افرادی میشود که دارای علائم گروه اختلالات ایذایی (تخریبی)، کنترل تکانه و سلوک هستند؛ اما این علائم بهاندازه کافی شدید نیستند تا معیارهای هر یک از اختلالات خاص را برآورده کنند.)
[suggetsion image=”https://barayand.me/wp-content/uploads/2023/10/Sociopathy.jpg” text=”برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اختلال شخصیت سوسیوپاتی (Sociopathy) مقاله زیر را مطالعه کنید.” url=”https://barayand.me/antisocial-personality-disorder/” url-text=”اختلال شخصیت ضداجتماعی چیست؟”]
اختلالات گسستگی یا اختلالات تجزیهای (Dissociative Disorders)
افراد مبتلا به اختلالات تجزیهای که به آن اختلالات گسستی نیز گفته می شود ممکن است با خود، افکار، احساسات، خاطرات و دنیای اطراف خود قطع ارتباط کنند. این اختلالات علائم متفاوتی دارند، از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس عدم ارتباط با خود و دنیای اطراف
- فراموش کردن دورههای زمانی خاص، رویدادها و اطلاعات شخصی
- احساس عدم اطمینان فرد در مورد هویت خود
- داشتن چندین هویت متمایز
- برخی از افراد مبتلا به اختلالات گسستگی دچار تشنج نیز میشوند.
انواع مختلفی از اختلال تجزیهای وجود دارد که سه نوع اصلی آن عبارتاند از:
- مسخ خود یا واقعیت؛ خوددگربینی یا مسخ واقعیت: خوددگربینی به حالتی گفته میشود که در آن شخص خود را مسخ شده، غیرواقعی یا دچار تغییرات شگفتآور احساس میکند و مسخ واقعیت زمانی است که فرد احساس میکند واقعیت یا محیط اطراف او کاملاً عوض شده است..
- اختلال فراموشی تجزیهای یا فراموشی روانزاد (که با نامهای آمنزی یا یادزدودگی تجزیهای یا یادزدودگی گسستی نیز شناخته میشود.)
- اختلال تجزیه هویت یا هویتپریشی (که اختلال چند شخصیتی، شخصیت چندگانه، تعدد شخصیت هم نامیده میشود.)
اختلالات دفع
کودکان مبتلا به این اختلالات، ادرار یا مدفوع خود را به طور مکرر در زمانها و مکانهای نامناسب تخلیه میکنند، خواه این عمل غیرارادی باشد یا نه. شب ادراری یکی از شایعترین این اختلالات در بین کودکان است.
اختلالات تغذیه یا اختلالات خوردن
اختلالات خوردن با اختلال شدید و مداوم در غذا خوردن و داشتن احساسات و افکار ناراحتکننده در مورد خوردن مشخص میشود.
اختلالات خوردن انواع مختلفی دارد که شناختهشدهترین آنها عبارتاند از:
- بیاشتهایی عصبی
- اختلال پرخوری
- پرخوری عصبی
- نارسایی جنسیتی
نارسایی جنسیتی که قبلاً بهعنوان اختلال هویت جنسی شناخته میشد، زمانی رخ میدهد که فرد هویت جنسی خود را در تضاد با جنسیتی میبیند که در بدو تولد به او اختصاص داده شده است و به همین دلیل احساس ناراحتی، غم و پریشانی شدید میکند.
[suggetsion image=”https://barayand.me/wp-content/uploads/2023/03/Anorexia-Nervosa.jpg” text=”برای فهمیدن علت بی اشتهایی عصبی مقاله زیر را بخوانید:” url=”https://barayand.me/what-is-anorexia-nervosa/” url-text=”بی اشتهایی عصبی چیست؟”]
اختلالات عصبی – شناختی
اختلالات عصبی – شناختی طیفی از شرایط و اختلالات را در بر میگیرد که بر تفکر، حافظه و سایر عملکردهای شناختی فرد تأثیر میگذارد. مشخصه این اختلالات کاهش در عملکرد شناختی فرد نسبت به قبل است. علاوه بر بیماری آلزایمر، سایر شرایط در این دسته عبارتاند از:
- بیماری هانتینگتون
- مشکلات عصبی شناختی ناشی از عفونت HIV
- آسیب تروماتیک مغزی (TBI)
اختلالات رشد عصبی
این اختلالات معمولاً در اوایل رشد، اغلب قبل از ورودِ کودک به مدرسه ابتدایی ظاهر میشوند. این اختلالات معمولاً با اختلال در عملکرد فردی، اجتماعی، تحصیلی یا شغلی مشخص میشوند.
نمونههایی از اختلالات رشد عصبی عبارتاند از:
- اختلال نقص توجه – بیشفعالی (ADHD)
- اوتیسم
- ناتوانیهای یادگیری و ذهنی
[suggetsion image=”https://barayand.me/wp-content/uploads/2023/01/what-is-adhd-1.jpg” text=”برای مطالعه بیشتر مقاله زیر را بخوانید:” url=”https://barayand.me/what-is-adhd/” url-text=”اختلال نقص توجه – بیش فعالی (ADHD) چیست؟”]
اختلال وسواسی – جبری و اختلالات مرتبط
اختلالات وسواسی اجباری گروهی از اختلالات روانپزشکی هستند که ویژگیهای مشترک افکار وسواسی و رفتارهای اجباری را دارند.
برخی از این اختلالات عبارتاند از:
- اختلال وسواس فکری – عملی (OCD)
- اختلال بدشکلی بدن (BDD)
- تریکوتیلومانیا (اختلال در کشیدن مو)
- اختلال احتکار (اختلال ذخیرهسازی)
در آخرین ویرایش کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی تغییرات قابلتوجهی در طبقهبندی این اختلالات ایجاد شده است. این اختلالات قبلاً در DSM-IV-TR بهعنوان «اختلالات اضطرابی» برچسبگذاری شده بودند، اما اکنون فصل خاص خود را در DSM-5-TR دارند.
اختلالات پارافیلیک
اختلالات پارافیلیک گروهی از اختلالات هستند که نشانه اصلی آن تجربه تحریکهای جنسی مکرر و شدید به افکار، خیالپردازیها و رفتارهای غیرمعمولی است. علائم اختلالات پارافیلیک گسترده و متفاوت است. این علائم اغلب آنقدر شدید هستند که باعث ناراحتی قابلتوجهی میشوند و عملکرد روزانه فرد را مختل میکنند. بسیاری از اختلالات پارافیلیک ذکر شده در راهنمای تشخیصی و آماری (DSM-5) باید حداقل شش ماه در فرد باقی مانده باشند تا اینکه بهعنوان یک اختلال طبقهبندی شوند.
اختلالات شخصیتی
اختلالات شخصیتی گروهی از شرایط نامطلوب سلامت روان هستند که شامل الگوهای طولانیمدت، انعطافناپذیر و مخرب در تفکر، رفتار، خلقوخو و ارتباط با دیگران میشوند. این اختلالات میتوانند باعث ایجاد ناراحتیهای قابلتوجهی در فرد شوند و توانایی فرد برای عملکرد در زندگی روزمره را مختل کنند.
در حال حاضر ۱۰ نوع اختلال شخصیت شناخته شده وجود دارد که بر اساس ویژگیها و علائم مشترک به سه گروه یا خوشه طبقهبندی میشوند:
- اختلالات شخصیتی خوشه A: با تفکر یا رفتار عجیبوغریب و غیرعادی مشخص میشود. این اختلالات شخصیت شامل اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزوئید و اختلال شخصیت اسکیزوتایپی هستند.
- اختلالات شخصیت خوشه B: با تفکر یا رفتار نمایشی، هیجانی یا نامنظم مشخص میشود. آنها شامل اختلال شخصیت ضداجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت هیستریونیک و اختلال شخصیت خودشیفته هستند. اختلالات شخصیت خوشه C: با تفکر یا رفتار مضطرب و ترس شدید مشخص میشود. این دسته شامل اختلال شخصیت اجتنابی، اختلال شخصیت وابسته و اختلال شخصیت وسواسی – اجباری میشود.
[suggetsion image=”https://barayand.me/wp-content/uploads/2023/04/Borderline-Personality-Disorder-A02.jpg.webp” text=”برای آشنایی بیشتر با علائم و علت اختلال شخصیت مرزی مقاله زیر را بخوانید: ” url=”https://barayand.me/borderline-personality-disorder/” url-text=”اختلال شخصیت مرزی چیست؟”]
طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روانپریشی
طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روانپریشی گروهی دیگر از شرایط نامطلوب سلامت روان هستند که شامل اختلالاتی در ادراک، شناخت، عواطف و رفتار میشوند. این اختلالات با ناهنجاری در یک یا چند ناحیه زیر تعریف میشوند:
هذیان و پرتگویی: باورهای نادرستی که مبتنی بر واقعیت نیستند، بهعنوان مثال فرد فکر میکند شخصی میخواهد به وی آسیب برساند یا اینکه احساس میکند قدرت استثنایی و خاصی دارد.
تفکر نامنظم: مشکل در سازماندهی افکار و بیان واضح آنها، مانند پریدن از موضوعی به موضوع دیگر یا ساختن کلماتی که معنی ندارد.
رفتار حرکتی نامنظم یا غیرطبیعی: وجود مشکلات در نحوه حرکت یا عملکرد افراد، مانند بسیار آشفته و هیجانزده بودن، بیحرکت بودن، نشان دادن احساسات یا حرکات نامناسب.
توهمات: حس کردن چیزهایی که وجود ندارند، مانند شنیدن صداها یا دیدن چیزهایی که دیگران نمیبینند.
علائم منفی: فقدان عملکردها یا احساسات عادی، مانند نداشتن علاقه و انگیزه، نشان دادن احساسات ناچیز یا کم صحبت کردن.
اختلالات جنسی
این گروه از اختلالات، لذت کامل یا مشارکت در رابطه جنسی را به روشهای مختلفی برای افراد چالشبرانگیز میکنند.
برخی از شایعترین اختلالات جنسی عبارتاند از:
- تأخیر در انزال
- اختلال نعوظ
- اختلال ارگاسم در زنان
- اختلال علاقه جنسی و برانگیختگی زنان
اختلالات خواب و بیداری
انواع مختلفی از اختلالات خواب و بیداری وجود دارد و همه این اختلالات شامل مشکلات به خواب رفتن یا بیدار ماندن در زمانهای مطلوب یا مناسب اجتماعی میشود. بیخوابی و نارکولپسی از اختلالات رایج خواب و بیداری هستند.
اختلال علائم جسمی و اختلالات مرتبط
افراد مبتلا به این اختلالات احساس اضطراب شدید و مبالغهآمیز در مورد علائم فیزیکی مانند درد، ضعف یا تنگی نفس دارند. مشغله فکری ناشی از این احساسات در این افراد آنقدر شدید است که زندگی روزمره آنها را مختل میکند.
علائم جسمی و اختلالات مربوط به آن میتواند بر کیفیت زندگی، عملکرد و روابط فرد تأثیر بگذارد. این اختلالات همچنین ممکن است منجر به استفاده بیش از حد از مراقبتهای بهداشتی و آزمایشها یا درمانهای غیرضروری شوند.
اختلالات مرتبط با مواد و اعتیاد
اختلالات وابسته به مواد و اعتیاد گروهی از اختلالات روانی بوده و شامل استفاده از موادی میشوند که عملکرد، سلامت و تندرستی فرد را مختل میکند. این اختلالات شامل اختلال مصرف مواد، مسمومیت با مواد و ترک مواد است. اختلالات مرتبط با مواد میتواند ناشی از استفاده از 10 کلاس جداگانه از داروها باشد.
- الکل
- کافئین
- ماریجوآنا
- توهم زاها
- مواد استنشاقی
- مواد افیونی
- آرام بخشها
- داروهای خوابآور یا ضداضطراب
- محرکها (از جمله مواد از نوع آمفتامین، کوکائین و سایر محرکها)
- تنباکو
DSM-5 معیارهایی را برای تشخیص و درمان این اختلالات بر اساس نوع، فراوانی و شدت مصرف مواد و پیامدهای آن ارائه میکند.
تروما و اختلالات مرتبط با استرس
این گروه شامل اختلالاتی است که با قرار گرفتن در معرض یک رویداد آسیبزا یا استرسزا ایجاد میشود. شایعترین اختلال در این دسته اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) است.
[suggetsion image=”https://barayand.me/wp-content/uploads/2024/01/pstd-1.jpg” text=”برای مطالعه بیشتر در مورد اختلال PTSD مقاله زیر را بخوانید:” url=”https://barayand.me/what-is-post-traumatic-stress-disorder/” url-text=”اختلال استرس پس از سانحه چیست؟”]
علائم و نشانههای اختلالات روانی
اتفاقات ناخوشایند و استرسزایی که در طول زندگی برای ما انسانها رخ میدهد میتواند سلامت روان ما را تهدید کند یا به طور موقت رفاه روانی ما را کاهش دهد که این امر میتواند با علائم و نشانههایی همراه باشد. اختلالات روانی نیز علائم و نشانههایی دارند که ممکن است با این علائم موقت اشتباه گرفته شوند.
در اختلالات روانی علائمی که در فرد بروز پیدا میکنند باعث ناراحتی قابلتوجه در وی شده و عملکرد اجتماعی، شغلی یا آموزشی او را تحتتأثیر قرار میدهد. نکته مهم دیگر در مورد علائم اختلالات روانی این است که این علائم و نشانهها باید برای مدتزمان مشخصی ادامه داشته باشند.
هر اختلال مجموعهای از علائم خاص خود را دارد که میتواند از نظر شدت متفاوت باشد، اما علائم رایج بیماری روانی در بزرگسالان و نوجوانان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترس یا ناراحتی بیش از حد: احساس ترس، اضطراب یا وحشتزدگی
- تغییرات خلقی: غم و اندوه عمیق، ناتوانی در ابراز شادی، بیتفاوتی نسبت به موقعیتها، احساس ناامیدی، خنده در زمانهای نامناسب بدون دلیل مشخص یا افکار خودکشی.
- مشکلات تفکر: ناتوانی در تمرکز یا مشکلات حافظه، افکار یا گفتاری که توضیح آنها سخت است.
- تغییرات خواب یا اشتها: خواب و غذا خوردن به طور چشمگیری بیشتر یا کمتر از حد معمول. افزایش یا کاهش وزن قابلتوجه و سریع
- کنارهگیری و منزوی شدن: نشستن و هیچ کاری نکردن برای مدت طولانی یا ترک فعالیتهایی که فرد قبلاً از آنها لذت میبرده است.
اما اگر چندین مورد از این علائم را در یکزمان تجربه میکنیم و این علائم مانع از عملکرد صحیح ما در زندگی روزمره میشوند، باید این مسئله را با یک پزشک یا متخصص سلامت روان در میان بگذاریم.
علل بیماریهای روانی
هیچ دلیل و علت واحدی برای بیماریهای روانی وجود ندارد. اینطور به نظر میرسد که این اختلالات به دلیل طیف گستردهای از عوامل یا حتی ترکیب چند عامل با هم ناشی میشوند. موارد زیر برخی از عواملی است که ممکن است بر ابتلای فردی به بیماری روانی تأثیر بگذارد:
- زیستشناسی یا دلایل بیولوژیک: شیمی مغز نقش عمدهای در بیماریهای روانی ایفا میکند. تغییرات و عدم تعادل در انتقالدهندههای عصبی، پیامرسانهای شیمیایی در مغز، اغلب با اختلالات روانی مرتبط است.
- عوامل محیطی: کودکانی که در داخل رحم مادر در معرض مواد خاصی قرار میگیرند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری روانی باشند. بهعنوان مثال، اگر مادر در دوران بارداری الکل نوشیده، مواد مخدر مصرف کرده یا در معرض مواد شیمیایی یا سموم مضر قرار گرفته باشد ممکن است نوزاد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای روانی قرار بگیرد.
- ژنتیک: کارشناسان مدتهاست که تشخیص دادهاند که بسیاری از بیماریهای روانی معمولاً در بین اعضای خانواده دیده میشود که نشاندهنده یک مؤلفه ژنتیکی است. افرادی که یکی از بستگانشان به بیماری روانی مانند اوتیسم، اختلال دوقطبی، افسردگی اساسی و اسکیزوفرنی مبتلا هستند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن باشند.
- تجارب زندگی: رویدادهای استرسزایی که در زندگی تجربه کردهایم ممکن است در ایجاد بیماری روانی نقش داشته باشد.
تشخیص مشکلات سلامت روان
تشخیص بیماری روانی یک فرایند چندمرحلهای است:
معاینه فیزیکی یا بدنی
قبل از اینکه یک بیماری روانی در فرد تشخیص داده شود، ممکن است نیاز به معاینه فیزیکی باشد. این معاینات بهخاطر این است که ممکن است بیماریهای جسمی یا شرایط فیزیکی باعث به وجود آمدن علائم در فرد شده باشد. برخی از بیماریهای روانی مانند افسردگی و اضطراب میتوانند دلایل فیزیکی نیز داشته باشند.
مشکلات تیروئید و سایر بیماریهای جسمی نیز بهخاطر تشابه علائم میتوانند گاهی بهاشتباه بهعنوان اختلالات سلامت روان تشخیص داده شوند. به همین دلیل است که یک معاینه فیزیکی کامل ضروری است.
ارزیابی روانشناختی
در این مرحله یک متخصص سلامت روان، مانند روانپزشک یا روانشناس، یک سری سؤالات مرتبط با علائم و سابقه خانوادگی را از بیمار میپرسد. حتی ممکن است پزشک از یکی از اعضای خانواده فرد بخواهد که در مصاحبه شرکت کند تا بتواند علائمی را که میبیند توصیف کند.
گاهی اوقات، پزشک یا روانشناس آزمایشها و سایر ابزارهای ارزیابی روانشناختی را برای تشخیص دقیق بیماری یا کمک به تعیین شدت بیماری به کار میگیرد. اکثر متخصصان از کتابچه راهنمای تشخیص اختلالات روانی (DSM) برای بررسی و تشخیص بیماریهای روانی در افراد استفاده میکنند. این راهنما حاوی توضیحات و علائم برای همه بیماریهای روانی شناخته شده است.
چندان بعید نیست که بیش از یک نوع بیماری روانی در افراد تشخیص داده شود. برخی از اختلالات خطر ابتلا به سایر اختلالات را نیز افزایش میدهد. بهعنوان مثال، گاهی اوقات یک اختلال اضطرابی میتواند به یک اختلال افسردگی تبدیل شود.
درمان بیماریهای روانی
در برخی از بیماریهای روانی استفاده از دارو مؤثر واقع میشود و در برخی دیگر گفتاردرمانی و در بسیاری از موارد ترکیب دارو و رواندرمانی بیشترین تأثیر را دارد که بسته به تشخیص متخصص و شرایط بیمار هر کدام از این روشها ممکن است به کار گرفته شود.
جمعبندی
در این مطلب از برآیند سعی کردیم بسیاری از اختلالات روانی شناخته شده را معرفی کرده و توضیحاتی کلی در مورد آنها ارائه دهیم. تلاش ما در برآیند بر این است که اطلاعات جامع و کاملی را در مورد اختلالات مرتبط با سلامت روان در اختیار شما مخاطبان عزیز و گرامی قرار دهیم.
مطلبی که مطالعه کردید میتواند بهعنوان یک نقشه راه برای کسب آگاهی بیشتر در مورد اختلالات روانی در نظر گرفته شود که از طریق آن میتوانید به مطالب و جزئیات بیشتری در مورد اختلالات روانی دست پیدا کنید.
در انتها نیز باید دوباره به این نکته اشاره کنیم که بیماریهای روانی نیز مانند بیماریهای جسمی نیاز به تشخیص و درمان دارند و اگر خود یا عزیزان مان درگیر چنین بیماریهایی شدیم، ناامید نشویم و از متخصصان سلامت روان کمک بخواهیم.
منبع اول[linkto url=”https://www.psychiatry.org/patients-families/disruptive-impulse-control-and-conduct-disorders/what-are-disruptive-impulse-control-and-conduct” text=”منبع دوم” target=”blank”][linkto url=”https://www.psycom.net/depression/types-of-depression” text=”منبع سوم” target=”blank”][linkto url=”https://psychcentral.com/ocd/dsm-5-changes-obsessive-compulsive-and-related-disorders” text=”منبع چهارم” target=””][linkto url=”https://www.verywellmind.com/dsm-5-criteria-for-substance-use-disorders-21926″ text=”منبع پنجم” target=””][/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]